Atopowe zapalenie skóry – jest na to sposób!

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to choroba cywilizacyjna, określana również jako egzema oraz wyprysk atopowy. Sama atopia oznacza genetycznie uwarunkowaną skłonność organizmu do reakcji alergicznych na skutek kontaktu z różnymi substancjami uczulającymi. Choć atopowe zapalenie skóry u dzieci występuje częściej, problem dotyczy również osób dorosłych. Czym objawia się skóra atopowa? Jakie są jej przyczyny? Jak leczyć wyprysk atopowy? Z tego artykułu dowiesz się dokładnie, co to jest atopowe zapalenie skóry.

Atopowe zapalenie skóry – przyczyny choroby

Przyczyny atopowego zapalenia skóry są bardzo złożone. Wśród najważniejszych wymienia się zaburzenie struktury naskórka oraz jego nieprawidłowe funkcjonowanie, jak i dysfunkcje układu odpornościowego. Specjaliści wskazują również na czynniki środowiskowe, które mogą sprzyjać rozwojowi AZS.

W medycynie mówi się o tzw. hipotezie nadmiernej higieny, czyli zjawisku, gdy dziecko nie mając kontaktu z bakteriami i zanieczyszczeniami, nie rozwija prawidłowo układu odpornościowego, co jest bezpośrednią konsekwencją zachorowań na atopowe zapalenie skóry – mówi dr n. med. Igor Michajłowski, specjalista dermatolog Clinica Cosmetologica

Wymienia się również czynniki psychologiczne, które mogą nasilać objawy chorobowe.

Atopowe zapalenie skóry – objawy choroby

Jak wygląda atopowe zapalenie skóry? To przede wszystkim zmiany o charakterze grudkowym, rumieniowym oraz wysiękowym (rzadziej). Egzema wiąże się również z silnym przesuszeniem skóry, przebarwieniami oraz tendencją skóry do pękania. Towarzyszy temu uciążliwy świąd. Do pewnego stopnia lokalizacja zmian jest zależna od wieku chorego, chociaż na przykład atopowe zapalenie skóry głowy to postać choroby, która może ujawnić się w każdym wieku. Dla niemowląt charakterystyczne jest atopowe zapalenie skóry twarzy, z czasem zmiany mogą rozszerzyć się na szyję i tułów.

U dzieci do 12 roku życia objawy pojawiają się zwykle na powierzchni zgięciowej łokci i kolan.

Dla młodzieży i dorosłych typowe jest atopowe zapalenie skóry na dłoniach. Oczywiście zmiany mogą występować także w innych okolicach ciała, a w ciężkich postaciach obejmują nawet całą jego powierzchnię. W przewlekłej fazie AZS, choroba powoduje tzw. lichenifikację skóry (skóra wygląda jakby była powiększona, dokładnie widać jej nierówności). Innym objawem jest biały dermografizm, czyli powstawanie na skórze białych śladów po zadrapaniu.

Atopowe zapalenie skóry u niemowląt i dzieci – charakterystyka

Atopowe zapalenie skóry u niemowląt występuje od urodzenia i trwa do drugiego roku życia. Typowe dla najmłodszych zmiany to grudki, nadżerki, strupy, policzki wyglądające jak polakierowane, rumień pokryty pęcherzykami. Zdarza się, że krosty na twarzy mają charakter wysiękowy, przez co skóra ulega ponownemu zakażeniu bakteryjnemu. Charakterystyczne są też miejsca, w których pojawia się atopowe zapalenie skóry: zdjęcia małych pacjentów wskazują, że zmiany lokalizują się zwykle w okolicy czoła, policzków, owłosionej skóry głowy oraz u nasady płatków usznych.

Egzema ma również postać późno-dziecięcą, która występuje mniej więcej w grupie wiekowej od 3 do 11 roku życia.

Tutaj rzadziej występują zmiany sączące; wykwity najczęściej mają charakter suchych grudek i blaszek. Z reguły zmiany występują w zgięciach łokci i kolan (ze względu na pot oraz drażnienie mechaniczne). Wyprysk atopowy współwystępuje z powiększeniem węzłów chłonnych, a objawy mogą w tym wieku ustąpić samoistnie.

Atopowe zapalenie skóry – leczenie specjalistyczne

Leczenie atopowego zapalenia skóry jest długotrwałe i skomplikowane. Spośród dostępnych i najczęściej stosowanych metod wymienia się:

•  leczenie farmakologiczne miejscowe. Przez wiele lat podstawą były glikokortykosteroidy (powszechnie określane jako sterydy), które działają przeciwzapalnie. Maści sterydowe skutecznie radzą sobie z zaostrzonymi objawami, ale nie wolno ich stosować długotrwale, ponieważ mogą wywołać liczne skutki uboczne. Inną grupą leków miejscowych, wykorzystywanych w leczeniu AZS są tzw. inhibitory kalcyneuryny (takrolimus i pimekrolimus). Są bezpieczniejsze i nie wykazują istotnych skutków ubocznych, ale są też bardzo kosztowne.

Ważną grupą leków stosowanych w leczeniu atopowego zapalenia skóry są antybiotyki, które służą do hamowania infekcji bakteryjnych. Zbyt częste i nieuzasadnione ich stosowanie może jednak spowodować uodpornienie na antybiotyk – mówi Milena Nalbandian, kosmetolog Clinica Cosmetologica

• leczenie farmakologiczne ogólne. W przypadku, gdy atopowa skóra nie reaguje na leczenie miejscowe, konieczne jest zastosowanie terapii ogólnej. Wówczas stosuje się na atopowe zapalenie skóry leki działające ogólnoustrojowo, o właściwościach przeciwzapalnych. Takie działanie wykazują między innymi glikokortykoidy doustne oraz immunosupresanty (leki hamujące nadmierną aktywność układu immunologicznego), jak np. cyklosporyna czy metotreksat. Przy chorobie, jaką jest atopowe zapalenie skóry u dorosłych, wspomagająco można stosować leki antyhistaminowe, które łagodzą świąd.
• fototerapię. Leczenie polega na naświetlaniu skóry promieniowaniem ultrafioletowym. Fototerapia łagodzi reakcje zapalne i świąd, ale można ją stosować u pacjentów powyżej 12 roku życia.

Atopowe zapalenie skóry – leczenie domowe w przykładach

Jeśli chodzi o atopowe zapalenie skóry, leczenie domowe opiera się głównie na właściwej pielęgnacji. Kluczem do sukcesu są tutaj specjalne środki – emolienty. To preparaty składające się głównie z tłuszczów, które odbudowują warstwę lipidową naskórka. Regularne stosowanie emolientów powoduje, że woda zatrzymywana jest w głębokich warstwach skóry, przez co skóra staje się mniej podatna na przesuszenie. Ważne, aby do pielęgnacji wybierać kosmetyki o jak najłagodniejszym dla skóry składzie. Kojąco zadziałają zwłaszcza te zwierające naturalne składniki aktywne, na przykład oleje.

Gdy zaopatrzyłam się w dobre, naturalne dermokosmetyki Atopicin, zrozumiałam, czego moja skóra potrzebowała od dłuższego czasu. Teraz jest doskonale nawilżona, już tak nie swędzi i nie mam wysypki – pisze pani Karolina z Krakowa.

Domowe sposoby polegają głównie na obserwowaniu własnego organizmu i wykluczaniu ewentualnych czynników drażniących (wełniane ubrania, stres, alergeny wziewne). Zagrożeniem mogą być również długie i gorące kąpiele, dlatego lepiej wybierać krótki prysznic. Ponieważ u niektórych osób pewne produkty spożywcze lub dodatki chemiczne w żywności mogą wyzwalać atopowe zapalenie skóry, dieta również ma istotne znaczenie. Należy ją dobrać indywidualnie, po przeprowadzeniu u chorego testów alergicznych.

Na złagodzenie objawów pomagają również mokre opatrunki. Jest to metoda polegająca na nakładaniu dwóch warstw bandaży lub specjalnej odzieży leczniczej i pozostawieniu ich na kilka godzin. Wewnętrzna warstwa zostaje namoczona wodą i nałożona na pokrytą emolientem skórę. Na nią zakładana jest warstwa sucha. Przed zastosowaniem tej metody należy zasięgnąć opinii lekarza

Atopicin – dermokosmetyki na atopowe zapalenie skóry

Atopicin to specjalistyczne kosmetyki do pielęgnacji skóry atopowej. Ich składy bazują na komponentach pochodzenia naturalnego: olejach (np. ze słodkich migdałów, z czarnuszki, z pestek winogron), ekstraktach (m.in. z nagietka, ze smoczego owocu i z aloesu) oraz substancjach takich, jak mocznik, pantenol, alantoina.

W zestawie znajduje się aż 8 produktów:

• szampon,
• balsam do mycia ciała,
• balsam natłuszczający do ciała,
• krem na dzień,
• krem na noc,
• krem pod oczy i na powieki,
• mazidło do suchej skóry,
• olejek myjący do twarzy.

Dermokosmetyki Atopicin umożliwiają kompletną pielęgnację skóry atopowej pod kątem jej szczególnych potrzeb. Dobrze nawilżają i natłuszczają, łagodzą świąd i stany zapalne oraz pomagają wyciszyć zmiany skórne. To prawdziwa ulga dla osób borykających się z przypadłością, jaką jest AZS.

Mam atopowe zapalenie skóry od dziecka i niestety zdarzają mi się nawroty. Utrudnia mi to normalne funkcjonowanie. Próbuję sobie radzić na różne sposoby. Ostatnio odkryłam serię kosmetyków dedykowaną AZS – Atopicin. Mają rewelacyjne składy, same dobroczynne składniki i zero chemii. Dzięki nim znacznie lepiej znoszę objawy. Wygląd skóry też się poprawił. Cieszę się, że udało mi się uniknąć sterydów – pisze pani Daria z Namysłow.

FAQ

1. Jak często stosować kosmetyki na atopowe zapalenie skóry?

Kosmetyki na atopowe zapalenie skóry należy stosować regularnie, aż do ustąpienia objawów. Zwykle oznacza to, że należy nakładać je codziennie przez kilka tygodni. Dermokosmetyki z serii Atopicin można stosować bez obaw przez długi czas, nawet kilka razy dziennie, jeśli skóra tego wymaga. Te preparaty mają składy idealne dla skóry atopowej, ponieważ opierają się na delikatnych składnikach pochodzenia naturalnego.

2. Czy atopowe zapalenie skóry u dzieci będzie się również objawiać w dorosłości?

W niektórych przypadkach atopowe zapalenie skóry u dzieci mija samoistnie, co oznacza, że objawy po prostu zanikają bez wyraźnych powodów. To jednak nie jest powszechne, dlatego warto wspierać skórę w procesie regeneracji i stosować nawilżające oraz natłuszczające kosmetyki do pielęgnacji ciała.

3. Jak złagodzić atopowe zapalenie skóry domowymi sposobami?

Istnieje wiele domowych metod, które zmniejszają dolegliwości związane z AZS. Jedną z lepiej znanych jest kąpiel w krochmalu, wypijanie ziołowych naparów czy stosowanie specjalnych, hipoalergicznych środków piorących. Do tej listy należy włączyć stosowanie kosmetyków zawierających naturalne składniki aktywne. Mają one specjalnie opracowane składy, dzięki którym skóra jest nawilżona, a objawy AZS ulegają zredukowaniu.

4. Czy atopowe zapalenie skóry jest związane z dietą?

Dieta może nasilać objawy atopowego zapalenia skóry. Aby temu przeciwdziałać, zwykle stosuje się eliminację produktów, które intensyfikują objawy. Jednocześnie warto wprowadzić pielęgnację opartą na kosmetykach zawierających naturalne substancje czynne.

Bibliografia

1. Silny W i in.: Atopowe zapalenie skóry – współczesne poglądy na patomechanizm oraz metody postępowania diagnostyczno-leczniczego. Stanowisko grupy specjalistów Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Post Dermatol Alergol 2010; XXVII, 5: 365–383
2. Welz-Kubiak K, Reich A: Znaczenie emolientów w codziennej pielęgnacji skóry, Forum Dermatologicum 2016; 2(1):20-23
3. Jurzak M, Rudyk A: Składniki aktywne kosmetyków i dermokosmetyków stosowane w pielęgnacji skóry z atopowym zapaleniem, [w:] Stan skóry wykładnikiem stanu zdrowia. (red.) Anna Goździalska, Jerzy Jaśkiewicz. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 2012,
4. Leung AK, Hon KL, Robson WL: Atopic dermatitis. Adv Pediatr 2007; 54: 241-73
5. Szepietowski J, Kaszuba A, Adamski Z, Placek W, Salomon J: Emolienty w leczeniu schorzeń dermatologicznych: stanowisko grupy ekspertów, Dermatol Klin 2011, 13 (4): 209–214